TT
- Ngày 19-10, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã tổ chức hội thảo “Những
vấn đề cấp thiết cần sửa đổi của dự án Luật phòng chống tham nhũng”.
Ngày 20-8-2010, TAND TP.HCM đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Khỏe - nguyên chủ tịch UBND huyện Hóc Môn - 26 năm tù về ba tội danh: nhận hối lộ (17 năm tù), lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ (7 năm tù) và lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi (2 năm tù) - Ảnh: MINH ĐỨC |
Quy định hiện hành của pháp luật phòng chống tham nhũng
chỉ buộc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập tại cơ quan, đơn vị,
tổ chức mà đối tượng kê khai làm việc thường xuyên, không yêu cầu giải
trình nguồn gốc tài sản cũng như không đề cập việc xử lý tài sản bất
minh.
Các ý kiến tại hội thảo trên đều khẳng định nếu dự luật
trình Quốc hội tới đây không xử lý triệt để vấn đề minh bạch tài sản,
thu nhập thì khó có thể tạo được bước tiến cho cuộc đấu tranh này.
Trông chờ vào sự trung thực
Các ý kiến tại hội thảo này sẽ được cơ quan thẩm tra dự
án luật là Ủy ban Tư pháp tiếp thu, trình Quốc hội xem xét. Dự kiến dự
án Luật phòng chống tham nhũng (sửa đổi) sẽ được Quốc hội xem xét, thông
qua ngay tại kỳ họp thứ 4 tới đây.
|
Ông Lê Văn Lân - phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo trung
ương về phòng chống tham nhũng - cho rằng với các quy định hiện hành thì
sự minh bạch trong các bản kê khai tài sản của cán bộ, công chức trông
chờ vào sự trung thực của người kê khai. “Vì không yêu cầu phải giải
trình nguồn gốc tài sản nên những người thuộc diện kê khai cứ yên tâm kê
khai. Dự thảo luật (sửa đổi) có đưa ra quy định về giải trình nguồn gốc
tài sản tăng thêm (tối thiểu 100 triệu đồng). Tuy nhiên, quy định này
chỉ áp dụng cho người kê khai bổ sung, còn người kê khai lần đầu dù tài
sản có giá trị đến bao nhiêu cũng không phải giải trình nguồn gốc, đây
chính là một sơ hở” - ông Lân bình luận.
Đã thế, theo quy định hiện hành, bản kê khai tài sản,
thu nhập chỉ được công khai trong cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi đối tượng
kê khai thường xuyên làm việc, hình thức công khai chỉ là thông báo tại
cuộc họp hoặc niêm yết tại cơ quan. Như vậy phạm vi công khai, hình
thức công khai rất hạn hẹp.
Trong khi đó, luật hiện hành chỉ quy định xác minh tài
sản trong trường hợp “xét thấy cần thiết” đối với đối tượng là người
trong danh sách bầu cử, đang được xem xét bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi
nhiệm hoặc kỷ luật và những đối tượng có hành vi tham nhũng. Số còn lại
(chiếm đa số) vẫn có thể yên tâm vì không thuộc diện phải xác minh. Dự
luật (sửa đổi) có mở rộng quy định nhưng vẫn chứa đựng tinh thần hạn chế
việc xác minh tài sản (vì yêu cầu tố cáo, phản ánh phải có nội dung rõ
ràng, bằng chứng cụ thể, có căn cứ để xác minh; người tố cáo, phản ánh
phải cam kết hợp tác, cung cấp đầy đủ tài liệu liên quan...); đồng thời
việc có xác minh hay không vẫn hoàn toàn phụ thuộc ý chí chủ quan của
người tiếp nhận tố cáo. “Đã có bằng chứng rõ ràng rồi thì cần gì cơ quan
có thẩm quyền xác minh nữa. Quy định như vậy sẽ gây khó cho người tố
cáo” - ông Lân bình luận.
GS.TS, thiếu tướng Nguyễn Ngọc Anh - vụ trưởng Vụ Pháp
chế Bộ Công an - cho biết việc minh bạch tài sản, thu nhập là một nội
dung trong Công ước của Liên Hiệp Quốc về chống tham nhũng, nhưng việc
thực hiện quả là không dễ dàng. “Đối với VN hiện nay thì kiểm soát tài
sản, thu nhập rất khó. Người ta có thể khai là tôi có cái này, cái kia
là bố mẹ để lại, của bạn gái tặng, thậm chí có người sử dụng xe sang
nhưng khi hỏi thì bảo đó là xe mượn của em vợ, nhưng điều hài hước là
ông em vợ đó thậm chí còn chưa biết lái xe...” - tướng Anh nói.
Tịch thu tài sản không giải trình được nguồn gốc
"Có những tài sản không hề nhỏ như chiếc thẻ chơi gofl
hàng chục ngàn USD, vốn góp vào doanh nghiệp... thì dường như không thấy
kê khai. Có tình trạng tài sản thực chất của mình nhưng để người thân
đứng tên vì nhà cửa, đất đai, bất động sản hiện nay chúng ta chưa thể
kiểm soát được"
Ông Lê Văn Lân (phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng)
|
“Cần có quy định về việc giải trình nguồn gốc tài sản
kê khai lần đầu và giải trình tài sản tăng thêm khi kê khai bổ sung. Đối
với những trường hợp không giải trình được nguồn gốc tài sản một cách
hợp lý thì bị xử lý cả người và tài sản” - ông Lê Văn Lân kiến nghị. Ông
cũng bày tỏ sự đáng tiếc khi dự thảo luật chưa thể hiện đúng tinh thần
Hội nghị trung ương 5 là phải sửa đổi Luật phòng chống tham nhũng theo
hướng bản kê khai tài sản phải được công khai tại nơi làm việc, nơi cư
trú.
Ông Trần Văn Đạt - Vụ pháp luật chung, Bộ Tư pháp -
cũng khẳng định “việc tịch thu tài sản bất minh là vấn đề cực kỳ quan
trọng của pháp luật phòng chống tham nhũng nhưng lại chưa thấy dự luật
đề cập đến”.
Dẫn chiếu quy định của nước ngoài, vị chuyên gia cho
biết: pháp luật hình sự Trung Quốc quy định bất cứ công chức nào có tài
sản vượt quá thu nhập và số lượng chênh lệch quá lớn thì bắt buộc phải
giải trình nguồn gốc tài sản đó. Nếu công chức không chứng minh được tài
sản đó hợp pháp sẽ bị kết án 5 năm tù và phần tài sản vượt quá mức thu
nhập sẽ bị tịch thu. Luật chống tham nhũng của Singapore cho phép tòa án
tịch thu bất cứ khoản tiền và tài sản nào của một công chức nếu họ
không giải thích được nguồn gốc.
Chủ trì cuộc hội thảo, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp
Nguyễn Đình Quyền khẳng định “quy định về minh bạch tài sản là vấn đề có
tính then chốt trong phòng chống tham nhũng, bởi nếu không giải quyết
được thì mọi vấn đề khác sẽ mang tính hình thức”. Là một trong những
người góp phần xây dựng dự thảo Luật phòng chống tham nhũng 2005, ông
Quyền thừa nhận các quy định về công khai, xác minh tài sản, thu nhập
khi ấy được quan niệm khá đơn giản và... ngây ngô.
“Một vụ án dân sự có khi thành lập cả hội đồng xác minh
tài sản hàng chục năm trời vẫn chưa kết luận được nó là tài sản của ai,
trong khi một bản kê khai có vấn đề thì chỉ giao cho một đồng chí làm
công tác tổ chức cán bộ trong cơ quan đi xác minh” - ông Quyền nói.
LÊ KIÊN
Nguồn : tuoitre.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét