| Thứ tư, 19/12/2012, 06:02 (GMT+7) | ||
Qua phản ánh thực tế những ách tắc trong cấp phép xây dựng trên địa bàn TPHCM cũng như kiến nghị của UBND TP và ý kiến của Bộ Xây dựng liên quan đến những vướng mắc khi thực hiện cấp phép xây dựng theo quy định tại Nghị định 64/CP của Chính phủ (Báo SGGP đã nhiều lần phản ánh), Chính phủ đã có Nghị quyết 83 thống nhất lùi thời điểm thực hiện NĐ 64/CP cho đến ngày 1-7-2013. Ngày 18-12, Sở Xây dựng cũng đã trình UBND TPHCM một số nội dung để sở triển khai, hướng dẫn các quận-huyện thực hiện việc cấp phép xây dựng ngay cho người dân trong khi chờ Thông tư hướng dẫn của Bộ Xây dựng.
Thực tế hiện nay, để không ảnh hưởng đến nhu cầu xây dựng nhà ở của người dân, đa số các quận-huyện trên địa bàn TPHCM vẫn đang thực hiện việc cấp phép xây dựng theo quy định về cấp phép xây dựng của UBND TP (ban hành kèm theo QĐ 68 ngày 14-9-2010 của UBND TP). Về việc này, Sở Xây dựng cho biết, Nghị định 64/CP đã thay thế cho các quy định về cấp phép xây dựng trước đây của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương và đã có hiệu lực từ ngày 20-10-2012 nên việc áp dụng quy định cũ để cấp phép xây dựng tại thời điểm hiện nay là không phù hợp với quy định tại NĐ 64/CP.
“Chính vì thế, để đáp ứng nhu cầu thực tế cũng như đảm bảo quyền lợi chính đáng về xây dựng của người dân, Sở Xây dựng vừa trình UBND TP một số nội dung để thực hiện việc cấp phép xây dựng trong thời gian chờ Bộ Xây dựng ban hành thông tư. Ngay sau khi Bộ Xây dựng có thông tư hướng dẫn NĐ 64/CP, sở sẽ cập nhật nội dung vào dự thảo quy định thay thế quy định về cấp phép xây dựng kèm theo QĐ 68 để trình UBND TP ban hành nhằm thực hiện theo đúng quy định và phù hợp với tình hình thực tế tại TPHCM” - một vị lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết.
Cụ thể, tại khu vực chưa có quy hoạch chi tiết 1/500, đối với công trình, nhà liên kế trong khu đô thị hiện hữu thì các quận-huyện được áp dụng QĐ 135 và QĐ 45 của UBND TP quy định về kiến trúc nhà liên kế trong đô thị hiện hữu để thực hiện cấp phép xây dựng cho người dân.
Sở Xây dựng cũng kiến nghị UBND TP yêu cầu Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP khẩn trương lập kế hoạch và thực hiện thiết kế đô thị. Đồ án thiết kế đô thị nào đã hoàn chỉnh phải trình cấp thẩm quyền phê duyệt ngay làm cơ sở cấp phép xây dựng (NĐ 64/CP quy định điều kiện được cấp phép xây dựng là phải có quy hoạch chi tiết 1/500, thiết kế đô thị trong khi đó TPHCM chưa phủ kín quy hoạch 1/500, chưa có thiết kế đô thị - PV). Đảm bảo tiến độ thực hiện đến ngày 1-7-2013. Những khu vực nào chưa có quy hoạch 1/500 thì phải có quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị hoặc thiết kế đô thị để thực hiện cấp phép xây dựng theo NĐ 64/CP.
Nhằm giải quyết quyền lợi chính đáng của người dân trong các khu quy hoạch treo, Sở Xây dựng cũng kiến nghị đối với các công trình, nhà ở (kể cả khu đất chưa xây dựng) thuộc quy hoạch mở rộng hẻm, tuyến đường đã được phê duyệt và công bố nhưng chưa thực hiện vẫn được cấp phép xây dựng tạm với quy mô tối đa không quá 3 tầng và phải được thể hiện trong đồ án thiết kế đô thị, quy chế quản lý quy hoạch và kiến trúc. Ngoài ra, các công trình, nhà ở được cấp phép xây dựng tạm còn phải phù hợp với mục đích sử dụng đất và đảm bảo các điều kiện liên quan như phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng đến hành lang bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật…
Đối với nhà ở riêng lẻ dọc các tuyến đường chính cần phải lập thiết kế đô thị, các quận-huyện khi cấp phép xây dựng phải đảm bảo về chiều cao tối đa, khoảng lùi, kiến trúc, màu sắc. “Trong quá trình lập và phê duyệt thiết kế đô thị, UBND quận-huyện vẫn cấp phép xây dựng đối với các trường hợp đảm bảo các điều kiện trên, đồng thời cập nhật các nội dung cấp phép xây dựng vào đồ án thiết kế đô thị khi phê duyệt và thực hiện quản lý theo quy định” - Sở Xây dựng lưu ý. Còn đối với nhà ở riêng lẻ nằm trong hẻm có lộ giới quy hoạch từ 12m trở xuống, khi cấp phép xây dựng tạm phải đảm bảo lộ giới cho các loại đường hẻm theo quy định.
Một trong những nội dung đáng lưu ý được Sở Xây dựng đưa vào trong việc hướng dẫn cấp phép xây dựng đó là, nhà ở riêng lẻ từ 3 tầng trở xuống, tổng diện tích sàn xây dựng nhỏ hơn 250m2 thì CĐT tự tổ chức thiết kế xây dựng và chịu trách nhiệm về an toàn công trình và các công trình lân cận mà không bắt buộc phải thẩm định, phê duyệt.
Theo đó, trong hồ sơ xin cấp phép xây dựng của công trình này không cần phải có bản vẽ kết cấu chịu lực chính của căn nhà (chi phí thực hiện bản vẽ này gấp 10 lần bản vẽ xin cấp phép xây dựng và tốn rất nhiều thời gian - PV) mà chỉ cần bản vẽ thiết kế thể hiện mặt bằng, vị trí căn nhà trên lô đất, ranh giới lô đất; các mặt bằng, mặt cắt móng công trình trong phạm vi ranh giới lô đất. Các công trình khác và nhà ở trên 250m2 thì CĐT phải có bản vẽ kết cấu chịu lực trong hồ sơ xin cấp phép xây dựng.
Đối với những công trình xây dựng, nhà ở trong khu vực đã có quy hoạch 1/500, nếu sau ngày 20-10-2012 (ngày NĐ 64/CP có hiệu lực) mà CĐT chưa khởi công xây dựng thì phải lập thủ tục xin đề nghị cấp phép xây dựng lại theo quy định mới. Nhà ở riêng lẻ đã được cấp giấy chứng nhận nhà đất cho hộ gia đình, cá nhân sẽ do UBND quận-huyện cấp GPXD. Công trình, nhà ở thuộc dự án sẽ do Sở Xây dựng cấp phép xây dựng.
Đối với các trường hợp đủ điều kiện cấp phép xây dựng theo quy định tại NĐ 64/CP thì các quận-huyện tiếp tục sử dụng mẫu GPXD ban hành tại NĐ 12/2009 của Chính phủ (hiện chưa có mẫu GPXD theo NĐ 64/CP-PV) nhưng phải bổ sung theo quy định tại Điều 4 NĐ 64/CP.
Dự kiến ngày 21-12, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Hữu Tín sẽ có buổi làm việc với Sở Xây dựng về việc này. Sau khi UBND TP thông qua các nội dung trên, TP sẽ gửi thông báo kèm nội dung này để UBND các quận-huyện căn cứ vào đó triển khai cấp phép xây dựng cho người dân trong đầu tuần tới.
NHUNG NGUYỄN
|
Thứ Sáu, 21 tháng 12, 2012
Cấp phép xây dựng ở TPHCM - Đã có hướng dẫn
Hướng dẫn mới về cấp phép xây dựng tại TP.HCM
SGTT.VN - Sở Xây dựng TP.HCM vừa trình UBND TP.HCM hướng dẫn các quận huyện thực hiện việc cấp phép xây dựng ngay cho người dân trong khi chờ thông tư hướng dẫn nghị định 64 của bộ Xây dựng. Trước đó, Chính phủ đã ban hành nghị quyết 83 thống nhất lùi thời điểm thực hiện nghị định 64 về cấp phép xây dựng cho đến ngày 1.7.2013. Hướng dẫn của sở lần này là giải pháp tình thế để gỡ vướng việc cấp phép cho dân cho đến khi có thông tư hướng dẫn mới.
Theo hướng dẫn của sở Xây dựng, tại những khu vực chưa có quy hoạch chi tiết 1/500, đối với công trình, nhà liên kế trong khu đô thị hiện hữu thì các quận, huyện được áp dụng quyết định 135 và quyết định 45 của UBND thành phố quy định về kiến trúc nhà liên kế trong đô thị hiện hữu để thực hiện cấp phép xây dựng cho người dân.
Những công trình xây dựng, nhà ở trong khu vực đã có quy hoạch 1/500, nếu sau ngày 20.10.2012 (ngày NĐ 64/CP có hiệu lực) mà chủ đầu tư chưa khởi công xây dựng thì phải lập thủ tục xin đề nghị cấp phép xây dựng lại theo quy định mới. Nhà ở riêng lẻ đã được cấp giấy chứng nhận nhà đất cho hộ gia đình, cá nhân sẽ do UBND quận – huyện cấp giấy phép xây dựng. Công trình, nhà ở thuộc dự án sẽ do sở Xây dựng cấp phép xây dựng. Đối với các công trình, nhà ở thuộc quy hoạch mở rộng hẻm, tuyến đường đã được phê duyệt và công bố, nhưng chưa thực hiện vẫn được cấp phép xây dựng tạm với quy mô tối đa không quá ba tầng và phải được thể hiện trong đồ án thiết kế đô thị, quy chế quản lý quy hoạch và kiến trúc.
Đối với nhà ở riêng lẻ dọc các tuyến đường chính cần phải lập thiết kế đô thị, các quận, huyện khi cấp phép xây dựng phải đảm bảo về chiều cao tối đa, khoảng lùi, kiến trúc, màu sắc. Đối với nhà ở riêng lẻ nằm trong hẻm có lộ giới quy hoạch từ 12m trở xuống, khi cấp phép xây dựng tạm phải đảm bảo lộ giới cho các loại đường hẻm theo quy định. Nhà ở riêng lẻ từ ba tầng trở xuống, tổng diện tích sàn xây dựng dưới 250m2, chủ đầu tư tự tổ chức thiết kế xây dựng và chịu trách nhiệm về an toàn công trình và các công trình lân cận mà không bắt buộc phải thẩm định, phê duyệt. Trong hồ sơ xin cấp phép xây dựng của công trình không cần phải có bản vẽ kết cấu chịu lực chính của căn nhà, mà chỉ cần bản vẽ thiết kế thể hiện mặt bằng, vị trí căn nhà trên lô đất, ranh giới lô đất; các mặt bằng, mặt cắt móng công trình trong phạm vi ranh giới lô đất… Những công trình khác và nhà ở trên 250m2 thì chủ đầu tư phải có bản vẽ kết cấu chịu lực trong hồ sơ xin cấp phép xây dựng. Theo dự kiến, hôm nay, ngày 21.12, UBND TP.HCM sẽ có buổi làm việc với sở Xây dựng về nội dung tờ trình này. Nếu được UBND TP.HCM thông qua, hàng ngàn hồ sơ xin phép xây dựng của dân bị tắc sẽ được tháo gỡ.
TÙNG QUANG
Nguồn : SGTT.VN
Thứ Ba, 20 tháng 11, 2012
KIẾN NGHỊ CỦA BÀ CON KDC HOÀNG HẢI GỞI HĐND Thành phố
Vào lúc 19 giờ 00 ngày 19/11/2012, tại Tổ dân phố 13 thuộc ấp Tiền Lân, xã Bà Điểm huyện Hóc Môn. Có cuộc tiếp xúc với cử tri của Hội đồng nhân dân. Trong cuộc họp, đại diện bà con có nghĩa vụ quyền lợi trong Khu dân cư (ông Hồ Hữu Lộc và bà Nguyễn thị Ca) ông Lộc đã đọc Kiến nghị và gởi Kiến nghị kính nhờ Đại biểu chuyển đến Hội đồng nhân dân Thành phố trong kỳ họp tháng 11/2012. Chúng tôi xin đăng nguyên văn Kiến nghị để bà con được biết.
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc
Lập- Tự Do- Hạnh Phúc
Thành
phố HCM, ngày 18 tháng 11 năm 2012
KIẾN
NGHỊ
Kính
thưa các vị Đại biểu Hội đồng nhân dân, các vị lãnh đạo UBND xã Bà Điểm, UBND ấp
Tiền Lân. Và bà con tham dự buổi họp.
Chúng tôi là :
1/-
ông Hồ Hữu Lộc 62 tuổi
Tạm
trú : B 11 đường TK 16 ấp Tiền Lân xã Bà Điểm huyện Hóc Môn.
Là
đại diện bà con đã xây dựng nhà trong 03 dự án do Cty Hoàng Hải làm chủ đầu tư.
2/-
bà Nguyễn Thị Ca 53
tuổi
Tạm
trú : G 35 đường TK 20 ấp Tiền Lân xã Bà Điểm huyện Hóc Môn. Là đại diện cho
hơn 500 hộ dân có mua nền đất và 80 hộ dân đã xây dựng nhà trong 04 khu đất
nông nghiệp.
Thưa
các vị,
Căn cứ Thông báo số 225/TB-UBND ngày
22/07/2010 do bà Văn Thị Bạch Tuyết Chủ
tịch UBND huyện Hóc Môn ký. Thông báo tạm ngưng giải quyết các thủ tục cấp phép
xây dựng, chuyển nhượng nền đất trong 03 dự án xây dựng khu dân cư, 04 lô đất
phân lô hộ lẻ và 04 khu đất nông nghiệp do Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh
nhà Hoàng Hải thực hiện đầu tư trên địa bàn huyện Hóc Môn.
Từ đó đến nay, thời gian 2 năm 4
tháng sự việc cũng chưa được giải quyết thoả đáng gây khó khăn đến đời sống hoạt
của hàng ngàn người dân.
Qua
tìm hiểu, chúng tôi được biết nội dung của Kết luận thanh tra số 338/KL-TTTP-P1
ngày 23/6/2010 của Thanh tra thành phố. Biết được Thành uỷ đã chỉ đạo Huyện uỷ,
Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn, Đảng uỷ Uỷ ban nhân dân dân xã Bà Điểm, kiểm
điểm những sai phạm trong việc chỉ đạo Công ty Hoàng Hải vi phạm nghiêm trọng
trong việc thực hiện các dự án do Công ty Hoàng Hải làm chủ đầu tư tại địa bàn
xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn. Và đã xử lý những cán bộ sai phạm. Người dân chưa
được biết đã kỷ luật ai ? Ai sai phạm không được biết ! Chỉ được biết ông
Nguyễn Văn Khoẻ (nguyên Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn) bị phạt tù 26 năm về tội
nhận hối lộ của Công Ty Thành Phát. Ông Ngô Quang Trưởng nguyên Tổng Giám đốc
Công ty Hoàng Hải bị phạt tù chung thân về tội chủ mưu giết người, lãnh đạo Công
ty Hoàng Hải vẩn nhởn nhơ ngoài vòng phát luật. Từ đó đến nay đã hơn 2 năm,
nhiều lần người dân làm đơn Khiếu kiện đông người gởi các cấp chính quyền từ
Huyện đến Thành phố để khẩn cầu được giải quyết – Nhưng tất cả đều chìm trong
im lặng, chưa có một ai đại diện cấp có thẩm quyền trả lời thoả đáng cho người
dân. Dân mua đất có sai phạm hay không ? Hay người dân bị oan sai ! Chỉ thấy
dồn tất cả những sai trái lên đầu người dân bằng những quyết định vô cãm do
chính quyền địa phương ký “tự tháo dỡ hoặc bị cưỡng chế tháo dỡ”.
Thưa
quý vị ,
Nếu
chỉ nhìn thấy chủ thể 80 căn nhà và 500 nền đất đang hiện diện, nằm trên 4 khu
đất nông nghiệp – thì rõ ràng là người dân vi phạm pháp luật, qui tội cho người
dân sai phạm thì quả là oan sai ! Nếu đứng trên quan điểm toàn diện xem xét mối
quan hệ dẩn đến sai phạm, người dân thấy sai phạm trước hết thuộc về những
người đứng đầu thi hành công vụ, thực thi pháp luật ở hai cấp chính quyền huyện
Hóc Môn và xã Bà Điểm (thời điểm liên quan) đã tiếp tay cho Công ty Hoàng Hải
tự tung tự tác, vi phạm pháp luật gây hậu quả nghiêm trọng dẩn đến gây thiệt
hại to lớn cho Nhà nước và người dân.
Thưa
các vị Đại biểu,
Chúng tôi đã sưu tầm, tập hợp tất cả các văn
bản, thủ tục liên quan đến 4 khu đất nông nghiệp cho thấy rằng ông Khoẻ đều ký.
Có những thủ tục vi phạm nghiêm trọng như: ký cho Công ty Hoàng Hải san lấp khi
chưa có quy hoạch, chưa có quyết định giao đất, chưa làm nghĩa vụ thuế chuyển
mục đích sử dụng đất. Khi Công ty Hoàng Hải gởi văn bản xin san lấp số
120/HH-KT-05 ngày 02/6/2005, ông Chủ tịch Khoẻ có bút phê “Đồng ý cho Cty được
san lấp 02 dự án nêu trên tổng số 19,2 hecta đã có thủ tục đến cấp Huyện, và TP
cho phép đầu tư dân cư. Giao phòng QLĐT chủ trì phối hợp UBND xã hướng dẩn đơn
vị thực hiện”. Và Công ty đã tiến hành san lấp, làm đường, phân lô bán nền cho
dân.
Qua kết luận thanh tra số 338/KL-TTTP-P1 ngày
23/6/2010 do ông Lê Thanh Tân, Phó Chánh thanh tra thành phố ký nêu rỏ :
Trang 23 mục 2.2 : Việc Chủ tịch UBND huyện Hóc
Môn Nguyễn Văn Khoẻ, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn Phan Văn Hùng, Chủ tịch
UBND xã Bà Điểm Võ Văn Út, Phan Văn Tốt xác nhận số liệu khống về đền bù tại
các dự án (thời điểm liên quan) để Công ty được giao đất, được chuyển mục đích
sử dụng đất là thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, tạo điều kiện cho
Công ty Hoàng Hải thực hiện các sai phạm trong quá trình thực hiện dự án.
Người dân có nhu cầu mua nền
đất, cần kiểm chứng tư cách của Công ty, liên hệ với Uỷ ban xã Bà Điểm để hỏi thì được cán bộ xã bảo
là cứ mua và xây dựng theo quy hoạch của Công ty Hoàng Hải là được, không cần
xin phép xây dựng vì đất nằm trong dự án dân cư. Do tin tưởng như thế nên người
dân đã mua nền trong các dự án do Công ty Hoàng Hải làm chủ đầu tư.
Qua đây, người dân người dân
nhận thức rằng : Có sai phạm của các cán bộ thoái hoá biến chất ở hai cấp chính
quyền Huyện và Xã (thời điểm liên quan) mới có sai phạm của Công ty Hoàng Hải.
Hàng ngàn hộ dân mới bị mắc lừa, trong đó 500 hộ dân mua đất nền trên 4 khu đất
nông nghiệp là khốn khổ nhất.
Thưa
quý vị Đại biểu,
Chúng tôi được biết – Bí thư
Thành uỷ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Sở Xây dựng
chủ trì cuộc họp cùng với đại diện các đơn vị : Thanh tra thành phố; Sở Quy hoạch
– Kiến trúc; Sở Tài nguyên và Môi trường; Sở Tài chính; Sở Kế hoạch và Đầu tư
và Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn để bàn về biện pháp khắc phục những sai phạm tại
các dự án do Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh nhà Hoàng Hải thực hiện đầu tư tại
xã Bà Điểm huyện Hóc Môn. Trình lãnh đạo Thành uỷ và Uỷ ban nhân dân thành phố
xem xét và xin ý kiến chỉ đạo thực hiện.
Tại văn bản số 5563/SXD-PTN
ngày 31/7/2012 do Giám đốc Sở Xây dựng, ông Nguyễn Tấn Bền ký:
Mục 2. Đề xuất của Uỷ ban
nhân dân huyện Hóc Môn về xử lý các vi phạm xây dựng :
a). Tại dự án 20,1ha:
- Đối với căn nhà 04 tầng thuộc
khu quy hoạch công trình công cộng, trước đây Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh
nhà Hoàng Hải đã bán cho bà Nguyễn Thị Thu Hồng (gia đình Liệt sỹ, Mẹ Việt Nam
anh hùng): đề xuất tạm thời cho phép tồn tại, yêu cầu Công ty Hoàng Hải hoán đổi
vị trí khác cho bà Hồng. Sau khi bà Hồng được hoán đổi nhà vị trí khác, Công ty
Hoàng Hải giao căn nhà trên cho huyện Hóc Môn quản lý, chuyển đổi công năng
thành công trình công cộng, nhằm tránh lãng phí.
- Đối với các công trình nhà
xưởng – kho : huyện Hóc Môn vận động chủ đầu tư ngưng hoạt động sản xuất, tự
tháo dỡ di dời, cải tạo phù hợp với chức năng quy hoạch xây dựng đã được phê
duyệt. Nếu chủ đầu tư không thực hiện, huyện Hóc Môn tổ chức thực hiện cưỡng chế
theo quy định.
Mục 3. Nhận xét về các vi phạm
xây dựng, các giải pháp khắc phục :
-Đối với trách nhiệm của Công
ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh nhà Hoàng Hải:
+
Phải nghiêm chỉnh thực hiện dự án đúng quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500
đã được phê duyệt; chủ động có kế hoạch, biện pháp khắc phục các vi phạm quy hoạch
xây dựng trình Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn và các Sở, Ngành liên quan để thực
hiện khắc phục; khẩn trương tiếp tục thực hiện hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ
thuật, hạ tầng xã hội của dự án. Tổ chức nghiệm thu, kiểm định chứng nhận phù hợp
về chất lượng công trình xây dựng để bàn giao cho cơ quan chức năng tiếp nhận
quản lý theo quy định.
+
Phải chấm dứt việc chuyển nhượng nền đất cho khách hàng tại 04 khu đất nông
nghiệp. Chủ động thoả thuận với khách hàng để hoán đổi hoặc có biện pháp giải
quyết bồi thường thiệt hại đối với số nền đã bán tại 04 khu đất nông nghiệp
theo quy định pháp luật.
Mục 4. Kiến nghị Uỷ ban nhân dân thành phố :
4.1. Chấp thuận chủ trương,
giải pháp khắc phục các vi phạm xây dựng theo đề xuất của Ủy ban nhân nhân dân
huyện Hóc Môn tại các công văn số 1035/UBND ngày 04/7/2012 và 195/UBND ngày
20/02/2012. Giao Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn khẩn trương rà soát các vi phạm
xây dựng, xác định thời điểm xây dựng của từng trường hợp cụ thể, đề xuất hướng
xử lý :
- Đối với các công trình (tại
03 dự án khu nhà ở) vi phạm xây dựng trên đất công viên cây xanh, đường giao
thông phải kiên quyết xử lý tháo gỡ, thực hiện theo đúng quy hoạch được phê duyệt;
- Đối với các công trình nhà ở
vi phạm xây dựng như sai thiết kế nhà mẫu, xây dựng không đúng kích thước, khoảng
lùi, tầng cao nhưng phù hợp chức năng quy hoạch chi tiết xây dựng được tồn tại
theo hiện trạng.
- Đối với các trường hợp nhà
– đất đã nhận chuyển nhượng từ Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh nhà Hoàng Hải
trước đây, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp lệ : cho phép các hộ dân được
xây dựng; được giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy dịnh của
pháp luật.
- Đối với 80 công trình nhà ở
của người dân tại các khu đất nông nghiệp (khu 5,2ha; khu 14,01ha; khu 18,3ha):
giải quyết tương tự trường hợp Nhà máy bia Vinaken, được tạm thời giữ nguyên
hiện trạng chờ điều chỉnh quy hoạch và xử lý tiếp theo quy định.
Thưa
các vị Đại biểu,
Nếu Công ty Hoàng Hải không
còn quỹ đất dự trử để hoán đổi và không còn khả năng về tài chánh để bồi thường
cho người dân như trường hợp nhà của bà Hồng (gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng).
Là huyện Hóc Môn sẽ thu hồi toàn bộ 500 lô đất và 80 căn nhà phải tiếp tục bị
cưỡng chế tháo dỡ để huyện thu hồi đất, nếu đúng như dân hiểu như vậy. Lúc đó,
hằng trăm hộ dân cuộc sống sẽ ra sao ? Gần trăm cán bộ Đảng viên, Công nhân
viên chức đã nghỉ hưu, hay đang còn công tác. Có đủ nghị lực để nghỉ ngơi, hay
an tâm công tác được nữa không ? Nhiều cán bộ hưu trí, được phân nhà, bán nhà
có giá trị, dành tiền mua 2 nền để lo cho việc cưới vợ, gả chồng cho con cái,
nay đang biến mảnh đất đó thành bãi đổ rác, trong khi đang phải thuê nhà ở, nhiều
gia đình Liệt sỹ, gia đình có công với Cách mạng đang phải băn khoăn suy nghĩ về
những gì đang sảy ra ! Đại bộ phận người dân từ nội thành bị giải toả, di dời,
tìm mua đất ngoại thành xây dựng nhà đều thuộc hộ nghèo và cận nghèo. Nếu các
Quý vị bớt chút thời gian xuống tiếp cận dân, để thấy được hoàn cảnh cuộc sống
của dân hẳn không khỏi chạnh lòng.
Thưa
các vị Đại biểu,
Chúng
tôi mới sưu tập được văn bản số : 1862/UBND ngày 09/11/2012 do ông Phó chủ tịch
UBND huyện Hóc Môn Lê Tuấn Tài ký. Nội dung : V/v đề nghị Công ty CP-ĐT-KDN
Hoàng Hải thực hiện khắc phục các sai phạm tại các dự án và khu đất do Công ty
thực hiện trên đại bàn xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn theo kết luận của Thanh tra
thành phố.
Nay
Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn đề nghị Công ty CP- ĐT-KDN Hoàng Hải thực hiện
một số nội dung sau :
I/- Tại vị trí 04 khu đất
nông nghiệp (5,28ha; 14,01ha; 18,3ha; 18,41ha):
-Đề nghị Công CP-ĐT-KDN
Hoàng Hải thông báo các chủ đầu tư của 06 công trình vi phạm xây dựng trên đất
nông nghiệp, không đúng mục đích sử dụng đất (nhà máy bia Vinaken của Công ty
Tiến Đồng, nhà xưởng của Công ty Hưng Gia Nguyễn và các công trình nhà xưởng –
nhà kho của ông Trà, ông Lực, bà Hường) tự tháo dỡ di dời trong quý I năm 2013.
Nếu không thực hiện, Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn sẽ tổ chức cưỡng chế theo
quy định.
-Đề nghị Công ty
CP-ĐT-KDN Hoàng Hải rà soát, cung cấp cho Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn các
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà Công ty đã nhận chuyển nhượng từ 14 hộ dân
(với tổng diện tích khoảng 4,8ha) tại 04 khu đất nông nghiệp để xin ý kiến
thành phố đưa phần đất trên vào quỹ đất dự trử (có thể thông qua hình thức bán
đấu giá, mời gọi đầu tư) nhằm tạo nguồn tài chánh bù vào ngân sách nhà nước.
II/-
Tại 03 dự án nhà ở đã có quyết định giao đất của Uỷ ban nhân dân thành phố và
thoả thuận quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 (khu 5,2ha; khu 9,3ha và khu
20,1ha)
Yêu
cầu Công ty tiếp tục hoàn thiện những hạng mục công trình công cộng bàn giao
cho Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn quản lý. Đối với các nhà xưởng – nhà kho
yêu cầu Công ty thông báo đến các chủ
đầu tư ngưng hoạt động sản xuất, có kế hoạch tháo dỡ di dời ra khỏi dự án khu
dân cư, thực hiện đúng theo quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 được duyệt.
Nếu không thực hiện UBND huyện sẽ tổ chức cưỡng chế tháo dỡ trong quý II năm
2013.
Đối
với các công trình nhà trọ: Đề nghị Công ty Hoàng Hải thông báo đến các chủ đầu
tư có kế hoạch di dời, cải tạo thành nhà ở riêng lẻ theo đúng quy hoạch chi
tiết 1/500 được duyệt. Nếu không thực hiện UBND huyện sẽ tổ chức cưỡng chế tháo
dỡ trong quý II năm 2013.
Thưa
các vị Đại biểu,
Hơn 500 hộ dân có nhà – đất trong 04 khu đất nông nghiệp khi biết
được văn bản này thì rất hoang mang vì trước đây. Tại văn bản số 5563/SXD-PTN ngày 31/7/2012 do
Giám đốc Sở Xây dựng, ông Nguyễn Tấn Bền ký:
Mục 4 : Kiến nghị Uỷ ban nhân dân thành phố :
- Đối với 80 công trình nhà ở
của người dân tại các khu đất nông nghiệp (khu 5,2ha; khu 14,01ha; khu 18,3ha):
giải quyết tương tự trường hợp Nhà máy bia Vinaken, được tạm thời giữ nguyên
hiện trạng chờ điều chỉnh quy hoạch và xử lý tiếp theo quy định.
Nay, tại văn bản mới nhất số
1862/UBND do Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn, ông Lê Tuấn Tài ký yêu cầu tháo dỡ
nhà máy bia Vinaken. Người dân chúng tôi hiểu : Nhà nước trước xử lý tháo dỡ
nhà máy bia Vinaken và các nhà xưởng trên 04 khu đất nông nghiệp và kế tiếp là
80 căn nhà trước đây tạm giử nguyên hiện trạng sẽ bị phá dỡ và tiếp là thu hồi các
nền đất trong 04 khu đất nông nghiệp.
Thưa
các vị Đại biểu,
Vào ngày 16/10/2012, chúng
tôi có triệu tập cuộc họp tại văn phòng Công ty Hoàng Hải, gặp ông Ngô Quang
Thiêm Phó Tổng giám đốc để biết Công ty đã thực hiện chỉ đạo của huyện Hóc Môn
trong việc: yêu cầu Công ty Hoàng Hải chủ động thương lượng với khách hàng để
hoán đổi nền hay bồi thường các nền đất đã bán trong 04 khu đất nông nghiệp như
thế nào ? Ông Thiêm chỉ trả lời loanh quanh đề nghị bà con cho Công ty có thời
gian và cho biết : Công ty chưa nhận được văn bản chỉ đạo của huyện Hóc Môn
trong việc khắc phục hậu quả tại các dự án. Và Thông báo đình chỉ hoạt động số
225/TB-UBND ngày 22/7/2010 của UBND huyện Hóc Môn vẩn còn hiệu lực thi hành. Mặc
dù Công ty nhiều lần xin phép được tiếp tục hoạt động nhưng chưa được cơ quan
thẩm quyền giải quyết ! Về tài chánh thì ông Thiêm cho biết : Công ty không còn
khả năng bồi thường cho người dân.
Thưa
các vị Đại biểu,
Theo người dân chúng tôi hiểu:
Trách nhiệm của Công ty Hoàng Hải trước pháp luật, trước dân, Công ty Hoàng Hải
không thể trốn tránh được – Còn trách nhiệm của ông Nguyễn Văn Khoẻ nguyên Chủ
tịch UBND huyện, ông Phan Văn Hùng nguyên phó Chủ tịch UBND huyện, ông Kiều Đức
Thuận nguyên phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn được phân công phụ trách quản lý
đô thị; ông Võ Văn Út, ông Phan Văn Tốt, ông Cao Văn Hai nguyên Chủ tịch UBND
xã Bà Điểm có trách nhiệm liên đới. Lợi dụng quyền hạn chức vụ gây hậu quả
nghiêm trọng; làm thiệt hại to lớn cho Nhà nước, cho người dân. Trách nhiệm của
các ông ấy chịu đến đâu trước pháp luật, trước người dân ! Các ông Khoẻ, ông
Hùng, ông Thuận, ông Út, ông Tốt, ông Hai là những người thực thi công vụ, thi
hành pháp luật – Đại diện cho Nhà nước của hai cấp chính quyền sai phạm nghiêm
trọng như vậy ! Nhà nước chịu trách nhiệm đến đâu với dân ?
Chúng tôi khẩn cầu kiến nghị
:
1/- Công ty Hoàng Hải đã thu
của người dân hàng ngàn tỷ đồng để bán các nền đất trong dự án trong đó có đất
tại 04 khu đất nông nghiệp, vi phạm pháp luật do bán nền đất khi chưa được
thành phố giao đất. Đề nghị khởi tố Công ty Hoàng Hải ra trước pháp luật về
hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Đồng thời kiểm kê, kiểm toán tài sản buộc
công ty phải đóng các khoản thuế theo quy định pháp luật. Hoàn trả tiền làm hạ
tầng giao thông, công trình công cộng mà Công ty chưa làm. Và buộc những người
lợi dụng quyền hạn tiếp tay cho Công ty Hoàng Hải gây thiệt hại cho Nhà nước và
người dân phải chịu trách nhiệm một phần.
2/- Yêu cầu công ty Hoàng Hải
khẩn trương tách sổ đỏ cho những hộ dân trong 03 dự án khu dân cư. Và cho phép
họ được xây dựng nhà đồng thời thực hiện các quyền lợi khác theo quy định của
pháp luật. Giao 04 khu đất nông nghiệp cho chủ đầu tư khác tiếp tục thực hiện
các thủ tục cần thiết bổ sung hoàn chỉnh hồ sơ dự án trên 04 khu đất nông nghiệp.
2.1- Nguồn tài chánh chủ đầu tư mới lấy từ người dân đóng
góp tiếp 20% trên tổng số tiền còn lại theo hợp đồng với Công ty.
2.2- Tiền thu từ thông qua luật pháp buộc Công ty Hoàng Hải
trả cho người dân phần tiền mà Công ty đã thu của dân nhưng không thực hiện
đúng theo hợp đồng sẽ được chuyển cho chủ
đầu tư mới.
2.3- Nếu nguồn thu chưa đủ để thực hiện tiếp dự án. Đề
nghị các cấp Lãnh đạo Thành phố và Huyện cho được áp dụng Luật Trách nhiệm bồi
thường của Nhà nước đối với trong trường hợp này do những thiệt hại to lớn mà
cán bộ lãnh đạo hai cấp chính quyền huyện Hóc Môn và xã Bà Điểm (thời điểm liên
quan) gây ra.
Chúng tôi kính mong các vị Đại
biểu đề đạt Kiến nghị của chúng đến cấp Lãnh đạo Thành phố, Lãnh đạo Huyện cùng
chia sẽ khó khăn và bức xúc của dân, có biện pháp giải quyết nhanh chóng để người
dân sớm được ổn định cuộc sống.
Thay mặt bà con khu dân cư
Hoàng Hải kính chúc sức khoẻ các vị Đại biểu và các bà con tham dự cuộc họp hôm
nay
TM. Bà
con Khu dân cư Hoàng Hải,
HỒ HỮU LỘC NGUYỄN THỊ
CA
Đính
kèm :
·
VB số 225/TB-UBND ngày 22/7/2010 của UBND huyện.
·
Thông báo số 125/TB-VP ngày 28/9/2012 của UBND
huyện.
·
VB số 1862/UBND ngày 09/11/2012.
Thứ Tư, 14 tháng 11, 2012
CHO PHÉP CTY HOÀNG HẢI TIẾP TỤC HOẠT ĐỘNG
Chúng tôi vừa nhận được thông tin. Uỷ ban nhân dân huyện Hóc Môn đã gởi văn bản số 1862/UBND ngày 09/11/2012 do ông Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn, ông Lê Tuấn Tài Ký. V/v đề nghị Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh nhà Hoàng Hải thực hiện khắc phục các sai phạm tại các dự án và khu đất do Công ty thực hiện trên địa bàn xã Bà Điểm, huyện Hóc Môn theo kết luận của Thanh tra thành phố.
........ Trong quá trình thực hiện nếu có khó khăn vướng mắc, đề nghị Công ty có văn bản báo cáo để UBND huyện xin ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố và các Sở ngành chuyên môn giải quyết theo thẩm quyền. Trường hợp Công ty cố tình né tránh trách nhiệm, kéo dài hoặc không thực hiện khắc phục sai phạm, UBND huyện sẽ báo cáo, kiến nghị UBND thành phố chuyển cơ quan điều tra xử lý theo quy định./-
Qua công văn vừa nêu trên, Công ty Hoàng Hải không còn lý do để nói "nhiều lần làm đơn xin khắc phục nhưng UBND huyện Hóc Môn không chấp thuận". Trách nhiệm của chúng ta, những người có nghĩa vụ quyền lợi phải thường xuyên theo dỏi tiến độ thực hiện việc khắc phục của Công ty Hoàng Hải để nhắc nhở. Trường hợp nếu Công ty không còn khả năng về tài chánh để khắc phục thì chúng ta phải gởi đơn kiến nghị các cơ quan chức năng có biện pháp xử lý.
Hữu Lộc
Thứ Tư, 31 tháng 10, 2012
GS Đặng Hùng Võ: Nguy cơ tăng khiếu kiện đất
Cách tiếp cận của Luật Đất đai sửa đổi không những không giảm nguy cơ tham nhũng và khiếu kiện mà còn có khả năng tăng cao hơn sau khi thực thi Luật này trên thực tế - GS. Đặng Hùng Võ nhận định.
Vấn đề đất đai đã được Ban Chấp hành TW Đảng xem xét ở hai Hội nghị lần thứ 5 và thứ 6 vừa qua. Hội nghị lần thứ 5 đã có kết luận ban hành vào ngày 15/5/2012. Chiều ngày 15/10 vừa qua, Đồng chí Tổng bí thư của Đảng đã đọc diễn văn bế mạc Hội nghị lần thứ 6 và Hội nghị cũng đã ra Thông báo trong cùng ngày. Tiếp theo, Hội nghị lần thứ 6 sẽ ban hành Nghị quyết mới về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai.
Theo những tài liệu đã được ban hành, có thể hiểu rằng đường lối chung của Đảng về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai đã được quyết định, nội dung cụ thể bao gồm:
Một là, ban hành Nghị quyết của Trung ương nhằm mục tiêu: thứ nhất là để lãnh đạo, chỉ đạo việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2003, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, góp phần huy động và sử dụng có hiệu quả hơn nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội; thứ hai là để khắc phục những hạn chế, yếu kém, tiêu cực trong lĩnh vực đất đai, đặc biệt là tình trạng đầu cơ, lãng phí, tham nhũng, tranh chấp, khiếu kiện kéo dài; thứ ba là để bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, của người sử dụng đất và của nhà đầu tư, góp phần ổn định chính trị - xã hội.
Hai là, tiếp tục khẳng định đất đai thuộc chế độ sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Quyền sử dụng đất là một loại tài sản và hàng hóa đặc biệt, nhưng không phải là quyền sở hữu, cần được xác định cụ thể, phù hợp với từng loại đất, đối tượng sử dụng đất và các trường hợp giao đất, cho thuê đất.
Ba là, quy hoạch sử dụng đất phải đồng bộ, liên thông với quy hoạch ngành, lĩnh vực khác có sử dụng đất; phải tổng hợp, cân đối, phân bổ hợp lý, hiệu quả đất đai cho phát triển các ngành, lĩnh vực, vùng lãnh thổ và các đơn vị hành chính trong cả nước; bảo đảm đất cho mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, các dự án có mục đích xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Bốn là, xử lý nghiêm các trường hợp đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng sử dụng không đúng mục đích hoặc chậm đưa đất vào sử dụng.
Năm là, quản lý chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất lúa, đất có rừng phòng hộ, rừng đặc dụng.
Sáu là, thu hẹp đối tượng được giao đất không thu tiền sử dụng đất, mở rộng việc giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất để thực hiện các dự án sản xuất, kinh doanh thông qua hình thức đấu thầu dự án hoặc đấu giá quyền sử dụng đất. Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng để tạo quỹ đất; trực tiếp thực hiện việc thu hồi đất, giao đất, giải tỏa, đền bù, hỗ trợ tái định cư theo đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch và công bằng. Không để các nhà đầu tư trực tiếp thỏa thuận với người sử dụng đất về giá đền bù, chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Bảy là, tiếp tục đổi mới chính sách tài chính về đất đai. Nhà nước chủ động điều tiết giá đất trên thị trường bằng quan hệ cung - cầu; rà soát pháp luật về thuế liên quan đến đất đai và bất động sản, các ưu đãi về thuế để đảm bảo công bằng, nuôi dưỡng nguồn thu, khuyến khích sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, khắc phục tình trạng chậm đưa vào sử dụng hoặc bỏ hoang đất đã giao, đã cho thuê; điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất mà không phải do người sử dụng tạo ra.
Tám là, thực hiện giá đất do Nhà nước quy định phù hợp với cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước và với mục đích sử dụng đất, tình hình kinh tế - xã hội của cả nước, các vùng, miền và địa phương trong từng thời kỳ. Chính phủ quy định phương pháp xác định giá đất và khung giá đất làm căn cứ để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, ban hành bảng giá đất; bổ sung quy định về điều chỉnh khung giá đất, bảng giá đất sao cho linh hoạt, phù hợp hơn với từng loại đất, các đối tượng sử dụng đất và các trường hợp giao đất.
Chín là, không điều chỉnh lại đất nông nghiệp đã giao cho hộ gia đình, cá nhân theo Luật Đất đai năm 1993 và Nghị định số 64/CP (ngày 27-9-1993). Tiếp tục quy định thời hạn sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân và mở rộng hơn thời hạn so với quy định hiện hành. Tiếp tục quy định hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp nhưng cần nâng cao hơn hạn mức có chú ý đến đặc điểm của từng vùng, phù hợp với từng giai đoạn và giao cho Chính phủ quy định cụ thể.
Mười là, có cơ chế, chính sách đặc thù về việc giao đất, chuyển quyền sử dụng đất ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Mười một là, cần nghiêm túc thực hiện theo pháp luật về khiếu nại, tố cáo, tố tụng hành chính, tố tụng dân sự. Các cơ quan có thẩm quyền phải đề cao trách nhiệm, tập trung giải quyết kịp thời, dứt điểm các tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai theo đúng quy định của pháp luật; củng cố hệ thống thanh tra đất đai, tòa án các cấp đáp ứng thực thi nhiệm vụ. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và nâng cao năng lực quản lý nhà nước về đất đai.
Cuối cùng, Bộ Chính trị chỉ đạo khẩn trương tổng kết, đánh giá tình hình sắp xếp, đổi mới và phát triển nông, lâm trường quốc doanh theo Nghị quyết số 28-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá IX, trong đó có đánh giá việc quản lý, sử dụng đất nông, lâm trường để có chính sách, biện pháp quản lý phù hợp.
Nhiệm vụ đầu tiên của việc thực hiện các chủ trương chính trị về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật đất đai là xây dựng các điều luật sao cho bảo đảm việc thực hiện tốt nhất các chủ trương này. Nếu xây dựng luật pháp mà chỉ đưa nguyên các nội dung của chủ trương chính trị thành điều luật mà người ta vẫn gọi là "luật hóa nghị quyết của Đảng" thì quá thường, thể hiện cách làm theo tư duy đơn giản. Điều luật phải được coi là hệ thống pháp lý bảo đảm thực hiện đúng chủ trương chính trị của Đảng trong cuộc sống thực tế.
Thách thức lớn
Đối với mỗi quá trình quản lý, có thể lựa chọn 2 mô hình: một là mô hình có điều khiển, hay còn gọi là mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung; hai là mô hình tự điều chỉnh, hay còn gọi là mô hình thị trường. Về lý thuyết, mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung có ưu việt hơn nếu người chỉ huy là người thực sự tài giỏi và trong sạch. Trên thực tế, điều kiện này thường khó đạt được hoặc ít nhất là không bảo đảm luôn luôn đạt được.
Chính vì vậy mà đã có lúc người ta thích dùng mô hình thị trường tự do. Thực tế cho thấy mô hình này cũng chứa đựng nhiều nhược điểm. Từ đó, các nhà lý luận đưa ra cách áp dụng kết hợp cả mô hình tự điều chỉnh dựa vào quy luật của thị trường và mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung dựa vào tác động điều tiết mang tính chỉ huy của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sự thành công của mô hình hỗ hợp này luôn phụ thuộc vào cơ chế, mức độ tác động của Nhà nước vào thị trường. Nước ta cũng đã quyết định áp dụng mô hình thị trường có sự quản lý của Nhà nước cho nền kinh tế.
Từ phân tích lý thuyết và kinh nghiện thực tế cho thấy mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung dễ dẫn tới quyết định sai khi người giữ thẩm quyền có trình độ kém và dễ dẫn tới tham nhũng khi người giữ thẩm quyền có đạo đức kém. Nếu quyết định áp dụng mô hình này thì pháp luật phải tạo đủ chế tài để kiểm soát, giám sát được toàn bộ quá trình ban hành các quyết định chỉ huy.
Đối với đất đai, câu chuyện trung tâm vẫn là quá trình chuyển dịch đất đai phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, gây áp lực rất lớn yêu cầu sử dụng đất ổn định của mỗi người sử dụng đất, nhất là những người thuộc nhóm yếu trong xã hội. Cơ chế nào được áp dụng để thực hiện quá trình chuyển dịch đất đai là điểm cốt lõi được đặt ra. Áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất là thực hiện chuyển dịch đất đai theo mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung, áp dụng cơ chế tự thỏa thuận giữa người cần đất cho dự án đầu tư và người đang sử dụng đất là thực hiện chuyển dịch đất đai theo mô hình thị trường.
 |
| GS. Đặng Hùng Võ |
Tất nhiên, việc chuyển dịch đất đai theo cơ chế Nhà nước thu hồi đất luôn kéo theo một chuỗi vấn đề khác từ quy hoạch sử dụng đất; Nhà nước giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất; định giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, giá trị bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho tới các hệ lụy phát sinh từ chuỗi vấn đề này. Tất cả những bức xúc về đất đai đang tồn tại gồm tham nhũng, khiếu kiện của dân, thực thi pháp luật yếu kém, làm mất tính ổn định trong sử dụng đất đều là hệ lụy của cơ chế Nhà nước thu hồi đất. Như vậy, có thể thấy thách thức lớn nhất trong xây dựng pháp luật đất đai là giải quyết được các bức xúc lớn đang tồn tại khi chỉ áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất.
Trong giai đoạn 10 năm 1993 - 2003, cơ chế Nhà nước thu hồi đất được áp dụng cho tất cả các dự án đầu tư được Nhà nước phê duyệt, mặc dù Luật quy định chỉ áp dụng cho các dự án vì mục đích lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, quốc phòng, an ninh (không gồm các dự án vì mục đích kinh tế). Trong giai đoạn 10 năm tiếp theo 2003 - 2013, phạm vi áp dụng của cơ chế Nhà nước thu hồi đất cho các dự án vì mục đích kinh tế bị thu hẹp lại và khuyến khích áp dụng cơ chế tự thỏa thuận cho các dự án vì mục đích kinh tế. Trong khoảng 2 năm đầu thực hiện, cả nhà đầu tư và những người đang sử dụng đất đều hoan nghênh cơ chế tự thỏa thuận nhưng sau đó một số khoảng 20% tới 30% người đang sử dụng đất đòi hỏi quá cao đối với nhà đầu tư đã làm hỏng cơ chế này. Nhiều địa phương đã đề nghị áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất đối với phần đất đai còn lại sau khi cơ chế tự thỏa thuận đã thành công trên 70% tới 80% đất đai của dự án. Rất tiếc đề nghị này không được các cơ quan Trung ương chấp thuận.
Theo kết luận của Hội nghị TW lần thứ 5 và lần thứ 6 vừa qua, chủ trương chính trị về chính sách, pháp luật đất đai đã được quyết định, trong đó mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung được áp dụng tuyệt đối cho quá trình chuyển dịch đất đai. Nhà nước thực hiện quyền thu hồi đất đối với tất cả các dự án đầu tư theo quy hoạch sử dụng đất và không cho phép áp dụng cơ chế tự thỏa thuận. Đương nhiên, đã là quyết định của Đảng thì mọi người dân phải thực hiện. Như vậy, việc xây dựng Luật Đất đai sửa đổi đang đứng trước những thách thức rất lớn như đã nói trên: đó là việc xây dựng hệ thống pháp luật đất đai trên nguyên tắc áp dụng mô hình kế hoạch hóa chỉ huy tập trung của Nhà nước đối với chuyển dịch đất đai nhưng phải giải quyết được những bức xúc lớn đang tồn tại về tham nhũng nhiều trong quản lý đất đai; về khiếu kiện nhiều của dân có liên quan tới thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về yếu kém trong thực thi pháp luật ở các địa phương và về sử dụng đất thiếu ổn định, không hiệu quả của nông dân, của những người thuộc nhóm yếu trong xã hội. Giải pháp nào trong hệ thống luật pháp đất đai để vượt qua thách thức lớn này sẽ là trọng tâm của Luật Đất đai sửa đổi.
Chưa đột phá
Tất nhiên, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi không thể khác với các chủ trương chính trị đã được kết luận trong Hội nghị lần thứ 5 và lần thứ 6 vừa qua của Ban Chấp hành TW Đảng. Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi được xây dựng trên tinh thần giữ nguyên Luật Đất đai 2003 với sửa đổi, bổ sung kỹ thuật một số điều; xếp đặt lại các chương mục; luật hóa nội dung kết luận của Hội nghị Ban Chấp hành TW; luật hóa một số điều của một số Nghị định của Chính phủ, chuyển một số điều từ Bộ luật Dân sự vào Luật Đất đai; bổ sung chế độ chung về sử dụng đất cho các công trình ngầm và giao Chính phủ quy định cụ thể. Điểm lại cụ thể có thể chỉ ra 12 điểm thay đổi so với pháp luật đất đai hiện hành bao gồm:
1. Có một số điều chỉnh kỹ thuật trong phân loại đất để thuận lợi hơn trong quản lý.
2. Thẩm quyền quyết định về đất đai và quản lý đất đai được chuyển từ Ủy ban nhân dân sang Chủ tịch Ủy ban nhân dân và có ba điều chỉnh nhỏ về phân thẩm quyền cho cấp tỉnh.
3. Thống nhất chỉ áp dụng hình thức Nhà nước cho thuê đất đối với đất được sử dụng có thời hạn cho các tổ chức kinh tế và tổ chức sự nghiệp.
4. Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường cho nhà đầu tư đối với các dự án treo không đưa đất vào sử dụng hoặc sử dụng đất không đúng tiến độ.
5. Thu hồi đất theo dự án áp dụng cho mục đích lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng không kinh doanh, quốc phòng, an ninh; thu hồi đất theo quy hoạch được áp dụng cho các dự án vì mục đích lợi nhuận thông qua cơ chế đấu giá đất; cơ chế tự thỏa thuận giữa nhà đầu tư và những người đang sử dụng đất thông qua chuyển nhượng, thuê hoặc nhận góp vốn chỉ được thực hiện đối với các dự án nhỏ.
6. Quyền địa dịch của cộng đồng được quy định trong Bộ luật Dân sự nay đưa vào Luật Đất đai.
7. Thời hạn sử dụng đất của nhóm đất nông nghiệp tăng lên thống nhất là 50 năm.
8. Hạn mức diện tích nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp không vượt quá 10 lần hạn mức giao đất của Nhà nước và trao thẩm quyền quy định cụ thể cho Chính phủ.
9. Có một số quy định chung về sử dụng đất cho các công trình ngầm và giao cho Chính phủ quy định cụ thể (không quy định độ sâu, độ cao mà người sử dụng đất bề mặt có quyền sử dụng).
10. Tích hợp quy hoạch theo tổng diện tích và quy hoạch theo phân vùng và bổ sung các quy định chi tiết về nội dung; lấy nội dung kế hoạch sử dụng đất cấp huyện làm cơ sở để quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất; tích hợp quy hoạch sử dụng đất cấp xã vào quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
11. Khung giá đất của Chính phủ bao gồm cả giá đất tại khu giáp ranh giữa các địa phương cấp tỉnh; bỏ chế độ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh công bố bảng giá đất hàng năm; xác lập quyền tiên mãi của Nhà nước đối với chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
12. Thanh tra đất đai và giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai thực hiện theo các Luật chung.
Những đổi mới như trên chắc chắn không phải là những cải cách đáng kể nhằm giải quyết các bức xúc nóng về đất đai đang đang diễn ra trên thực tế, nhất là khi chỉ áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất trong quá trình chuyển dịch đất đai. Dự thảo Luật chưa tạo được những bước đột phá quan trọng nhằm giải quyết được những bức xúc hiện tại về đất đai trên cơ sở tiếp thu các bài học kinh nghiệm từ thực tế. Nội dung của Dự thảo như vậy có thể chuyển về dạng Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai để dễ áp dụng trên thực tế.
Dự thảo Luật còn phát triển cao hơn hướng tăng cường quyền lực của Nhà nước mà chưa hướng thêm tới quyền và lợi ích của người sử dụng đất, chưa thể hiện toàn diện về chế độ sở hữu toàn dân đối với đất đai. Cách tiếp cận này không những không làm giảm nguy cơ tham nhũng và khiếu kiện của dân về đất đai mà còn có khả năng tăng cao hơn sau khi thực thi Luật này trên thực tế.
Còn nữa
GS Đặng Hùng Võ
Nguồn: VietnamNet.vn
'Không nên để dành bức xúc của dân'
Quá trình xây dựng pháp luật đất đai nói trên thể hiện khá rõ quy luật của một đất nước có nền kinh tế chuyển đổi từ cơ chế bao cấp sang cơ chế thị trường. Một hệ thống quản lý đất đai phù hợp thị trường ngày càng rõ nét hơn, từng bước tiếp nhận được những thành tựu mới về quản lý đất đai trên thế giới. Từ những chật vật trong quá khứ, có thể rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu để từ đó khái quát thành các bài học cho đổi mới pháp luật đất đai hiện nay.
Đổi mới liên tục với tầm nhìn ngắn hạn có vẻ như năng động nhưng lại làm phức tạp hệ thống. Quá trình sửa đổi, bổ sung pháp luật đất đai luôn không có tầm nhìn dài. Nói chung việc đổi mới chính sách, pháp luật đất đai chậm hơn quá trình đổi mới kinh tế khoảng 15 năm. Trước năm 2003, trung bình khoảng 2,5 năm lại sửa luật hoặc pháp lệnh một lần. Sau năm 2003, trung bình khoảng 2,5 năm lại sửa nghị định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư một lần. Nhiều quy định quan trọng cần giải quyết nhưng phải để lại vì chưa đạt được thống nhất cao. Tình trạng này thể hiện một ưu điểm về tính năng động nhưng lại thể hiện nhiều nhược điểm.
Thứ nhất, cách đổi mới với nhiều bước đi ngắn hạn đã tạo nên môi trường pháp luật không ổn định, làm cho người sử dụng đất không yên tâm và sử dụng đất không hiệu quả. Ngay các nhà đầu tư nước ngoài cũng không yên tâm khi môi trường pháp luật không ổn định, nên tính năng động này có ảnh hưởng tiêu cực tới lực hút đối với các nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Thứ hai, tuổi thọ thấp của các văn bản pháp luật đã làm cho hệ thống văn bản pháp luật đất đai trở nên quá phức tạp, dẫn tới việc thực thi pháp luật rất khó khăn. Việc thực thi sai pháp luật khá phổ biến ở nhiều cấp địa phương, trong đó có hiện tượng lợi dụng hoàn cảnh này để cố tình áp dụng sai pháp luật vì mục đích tư lợi, thường được biện minh bằng khó khăn này.
Thứ ba, việc áp dụng pháp luật khác nhau giữa các giai đoạn đã tạo nên tình trạng bất công bằng về quyền và lợi ích của người sử dụng đất, làm tăng số lượng khiếu kiện của dân về đất đai. Trong số những khiếu kiện của dân về giá đất, có khá nhiều trường hợp bị Nhà nước thu hồi đất từ xa xưa không được bồi thường nay khiếu kiện đồi bồi thường, hoặc được bồi thường thấp theo chính sách cũ nay khiếu kiện đòi được hưởng bồi thường như chính sách mới.
Sự thiếu thống nhất giữa các cơ quan quản lý trong quá trình xây dựng pháp luật làm mất đi tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Trong quá trình xây dựng pháp luật, nhiều vấn đề quan trọng cần đặt thành trọng tâm mà nằm trên ranh giới phạm vi quản lý giữa các cơ quan quản lý thì thường phải giải quyết bằng các quy định hoặc thiếu rõ ràng hoặc phải phân chia thẩm quyền. Cách thức này làm mất đi tính thống nhất cần thiết trong bộ máy quản lý cũng như tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Có thể chỉ ra hàng loạt ví dụ trong quản lý đất đai về tình trạng này.
Ví dụ thứ nhất, quá trình thảo luận về thống nhất loại hình giấy chứng nhận đối với quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền cũng đã phải mất 15 năm (1994 - 2009). Trong 15 năm ấy, các quy định của pháp luật và việc thực hiện luôn trong trạng thái thay đổi liên tục, không thống nhất, người dân phiền lòng và không yên tâm.
 |
| Không có góp ý nào là tầm thường, vì thế, cần công khai, minh bạch để xây dựng luật tốt hơn. Ảnh minh họa. |
Ví dụ thứ hai, quản lý nhà nước về định giá đất đai đang bị cắt thành ba phần riêng biệt: Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý về định giá hàng loạt để xây dựng khung giá đất của Chính phủ và bảng giá đất của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh dưới cái ô của Luật Đất đai; Bộ Tài chính quản lý về nghiệp vụ định giá phục vụ định giá cụ thể cho từng thửa đất dưới cái ô của Pháp lệnh về giá (Quốc hội sẽ ban hành Luật về giá); và Bộ Xây dựng quản lý về định giá đất gắn với bất động sản dưới cái ô của Luật Kinh doanh bất động sản. Quy định chi tiết hướng dẫn thực hiện lại cũn có nhiều chỗ rất khác nhau. Vậy ai đó mà có lỡ làng về giá đất thì không biết kêu lên đâu cho phải.
Ví dụ thứ ba, việc giải quyết khiếu nại về đất đai được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai (không được khiếu nại lên Trung ương), khác với việc giải quyết khiếu nại chung được thực hiện theo Luật Khiếu nại và tố cáo trước đây (được khiếu nại lên Trung ương). Như vậy, hơn 70% khiếu nại là về đất đai lại được giải quyết theo pháp luật chuyên ngành, chỉ có dưới 30% khiếu nại là không về đất đai mới được giải quyết theo pháp luật chung. Tình trạng này mới được sửa đổi vào năm 2010 theo quy định của Luật Tố tụng hành chính (khiếu nại về đất đai phải giải quyết theo Luật Khiếu nại hiện hành).
Ví dụ thứ tư, ba loại hình quy hoạch gồm quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng vẫn chưa đạt được tính thống nhất hệ thống vì thiếu mối liên kết. Từ đây có thể thấy khi quy hoạch xây dựng chi tiết đã được phê duyệt thì không cần lập quy hoạch sử dụng đất nữa, nhưng thực tế vẫn cứ phải lập, thế là lãng phí. Trong khi đó, lập quy hoạch phân vùng trong quy hoạch xây dựng lại thiếu căn cứ chi tiết về quỹ đất để cân đối mục tiêu kinh tế, xã hội, môi trường giữa vùng nông nghiệp và vùng xây dựng, chèn vào công việc của quy hoạch sử dụng đất. Quy hoạch về phân bổ không gian các sân gôn trên phạm vi cả nước lại là nội dung của quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, không thuộc phạm vi quy hoạch sử dụng đất. Bài toán quy hoạch quả là phức tạp!
Sự thiếu thống nhất trong xây dựng pháp luật và tổ chức thực thi pháp luật làm cho môi trường pháp lý thiếu đồng bộ, cơ quan quản lý khó thực hiện nhiệm vụ, doanh nghiệp và người dân khó thực hiện đúng pháp luật trên thực tế. Hơn nữa, hoàn cảnh này thường tạo ra các khoảng chồng chéo có xung đột pháp luật và các khoảng trống không có quy định pháp luật.
Tích cực đổi mới nhưng vẫn chưa trúng mục tiêu phát triển bền vững, chưa hướng tới mục tiêu tăng hiệu quả phát triển đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế. Đổi mới pháp luật đất đai rất tích cực nhưng vẫn chưa đạt được yêu cầu mà quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đòi hỏi. Quá trình này cần bảo đảm các nguyên tắc của phát triển bền vững, trong đó đổi mới công cụ quy hoạch sử dụng đất đai là phần thể chất và đổi mới công cụ tài chính đất đai là phần linh hồn. Cả hai phần này được đổi mới còn quá chậm so với yêu cầu của một nền kinh tế thị trường đầy đủ, điều mà Chính phủ ta rất mong muốn thế giới công nhận. Những tiến bộ về quản trị tốt đất đai trên thế giới đã bước đầu được tiếp thu để áp dụng vào Việt Nam nhưng chưa được bao nhiêu. Những cơ chế tích cực để xây dựng hệ thống quản trị đất đai sạch tham nhũng, bảo vệ quyền của người dân đối với đất đai vẫn chưa được áp dụng đầy đủ. Chúng ta muốn đẩy mạnh công tác giám sát thực thi pháp luật nhưng kỹ thuật "giám sát và đánh giá" vẫn chưa được áp dụng. Hệ thống pháp luật và việc thực thi pháp luật đang chứa đựng nguy cơ tham nhũng cao trong quản lý đất đai và nguy cơ đầu cơ cao trong sử dụng đất đai. Trên thực tế, tình trạng tham nhũng và đầu cơ đất đai ở Việt Nam vẫn đang ở nhóm đầu trên thế giới và trong khu vực ASEAN.
Không tầm thường
Từ những nhận xét như trên có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm trong quá trình xây dựng Luật Đất đai sửa đổi hiện nay. Điều quan trọng hơn là những bài học kinh nghiệm này cần được thực sự lưu tâm trong xây dựng pháp luật hiện nay.
Bài học kinh nghiệm thứ nhất: Cần nghiên cứu kỹ lưỡng và thảo luận sâu để đi tới nhất trí về lý luận kinh tế - chính trị học đối với đất đai trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn đang áp dụng mô hình kinh tế thị trường nhiều thành phần kinh tế để thực hiện quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với định hướng xã hội chủ nghĩa. Mọi bức xúc phải có nghiên cứu kỹ lưỡng để tìm giải pháp phù hợp mang tính khách quan, có cơ sở khoa học và thực tiễn. Khi tất cả giải pháp đã đạt được mức thuyết phục cao, đồng thuận lớn thì quyết định điều chỉnh chính sách, pháp luật, không nên để lại bất kỳ vấn đề bức xúc nào để giải quyết sau do chưa đủ điều kiện. Sửa đổi Luật Đất đai phải có tầm nhìn dài hạn, ít nhất phải có sức sống cho tới khi Việt Nam trở thành một nước công nghiệp, trước khi đủ điều kiện về hạ tầng thông tin đất đai đủ để xây dựng Bộ luật Đất đai.
 |
| Người dân tụ tập phản đối việc cưỡng chế thu hồi đất |
Bài học kinh nghiệm thứ hai: Việc thẩm định, xem xét, cho ý kiến và quyết định của Quốc hội cần được thực hiện thật chi tiết, cụ thể nhằm tránh đi một nhược điểm cố hữu về thu xếp quyền quản lý của các cơ quan tham gia soạn thảo. Ngoài ý kiến thẩm định của Ủy ban kinh tế, có thể cần tới ý kiến thẩm định bổ sung về từng mặt của một số cơ quan khác của Quốc hội. Hơn nữa, có thể cần cả tới những ý kiến thẩm định của một số tổ chức phi chính phủ, các chuyên gia có trình độ, coi như tài liệu bổ sung cho các đại biểu Quốc hội. Các ý kiến như vậy cũng chỉ nhằm mục đích nói ra được những nhậy cảm mà trước đây vẫn hay phải sử dụng giải pháp "hài hòa" để thu xếp phạm vi quản lý giữa các Bộ. Có như vậy mới bảo đảm được tính ổn định của pháp luật và tính nhất quán của bộ máy thực thi pháp luật, tránh làm khó cho dân và doanh nghiệp.
Bài học kinh nghiệm thứ ba: Cần bảo đảm tính khách quan trong xây dựng Luật Đất đai mới, tránh phụ thuộc vào tư duy chủ quan duy ý chí thiếu cơ sở đúng đắn. Mặt khác, cũng cần tránh tình trạng bó hẹp sự tham gia chỉ trong phạm vi các cơ quan nhà nước. Cần tạo cơ chế có sự tham gia của các tổ chức ngoài nhà nước ở trong nước, các tổ chức phát triển quốc tế, các chuyên gia có kinh nghiệm để tăng tính chuyên nghiệp của pháp luật. Đây là cách làm phù hợp nhằm thu lượm hết những tri thức sẵn có để phục vụ phát triển đất nước. Những kinh nghiệm trong nước, kinh nghiệm quốc tế cần được xem xét kỹ để tiếp thu tạo những bước đổi mới hữu ích trong giải quyết những bức xúc hiện tại.
Bài học kinh nghiệm thứ tư: Việc lấy ý kiến rộng rãi của toàn xã hội và nghiêm túc tiếp thu ý kiến có lý cần được đặt ra như một nguyên tắc quan trọng. Tất cả chúng ta đều biết đất đai là tài sản của cả dân tộc, nhưng cũng là nhu cầu sử dụng thiết yếu của tất cả mọi người, quyền sử dụng đất cũng là tài sản quý báu nhất của mỗi gia đình, mỗi con người. Đất đai đồng thời là nguồn lực đầu vào trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa đang diễn ra hàng ngày. Trên thực tế ở nước ta, đất đai đã mang lại sự giầu có cho nhiều nhà đầu tư nhưng cũng làm nhiều người bị thu hồi đất rơi vào nghèo đói. Mỗi người góp ý vào Luật Đất đai đều gắn với những trăn trở trên thửa đất họ đang sống, không thể là những ý kiến tầm thường. Sự tham gia rộng rãi của cộng đồng cần được đặt ra nhưng một nguyên tắc cơ bản. Kết quả lấy ý kiến và tiếp thu ý kiến phải được công khai, minh bạch và thể hiện tính dân chủ cao.
Quá trình chuẩn bị Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi vừa qua có những bước đi khá giống với những gì đã xẩy ra khi chuẩn bị soạn thảo Luật Đất đai 2003. Mặc dù thời gian có nhiều, được quan tâm nhiều hơn, được ủng hộ mạnh hơn, có nhiều thông tin hơn những công việc vẫn chưa thoát ra khỏi các nhược điểm xưa cũ. Hãy bỏ đi tư duy xây dựng luật khung để Chính phủ quy định cụ thể. Cần tư duy tập trung vào nội dung các chế tài cụ thể. Thửa đất rất cụ thể và người sử dụng đất rất cụ thể nên chế tài cũng phải cụ thể. Sức sống của pháp luật nằm ở đây. Trong hoàn cảnh này, các bài học kinh nghiệm trong xây dựng luật pháp, trong thực thi luật pháp có ý nghĩa rất lớn.
Còn nữa
GS Đặng Hùng Võ
Nguồn: VietnamNet.vn
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)